تجهیزات صنعتی( فن کویل/ اگزاست فن)

فن کویل ها بخشی جدایی ناپذیر از سیستم های گرمایش، تهویه و تهویه مطبوع (HVAC) هستند که در محیط های مسکونی، تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. آنها به عنوان وسیله ای برای توزیع هوای مطبوع در سرتاسر ساختمان عمل می کنند و نقش مهمی در حفظ دمای راحت داخل خانه و هوای با کیفیت بالا دارند. با این حال، مانند تمام اجزای تهویه مطبوع، فن کویل ها برای اطمینان از عملکرد بهینه و بهره وری انرژی، نیاز به تعمیر و نگهداری منظم و ارتقا دارند. این مقاله به بررسی برخی از روش های فن کویل می پردازد.

فن کویل چیست؟

فن کویل دستگاهی متشکل از مبدل حرارتی، دمنده یا فن و سیستم فیلتراسیون است. معمولاً در داخل کانال یک سیستم HVAC قرار دارد و وظیفه توزیع هوای مطبوع در سراسر ساختمان را بر عهده دارد. فن کویل ها را می توان در طیف وسیعی از کاربردها از جمله هتل ها، بیمارستان ها، ادارات، مدارس و ساختمان های مسکونی یافت. آنها در اندازه ها و ظرفیت های مختلف هستند و می توانند برای برنامه های خاص سفارشی شوند.

موارد استفاده از فن کویل ها:

فن کویل ها در سیستم های HVAC دو هدف اصلی دارند: گرمایش و سرمایش. در حالت گرمایش، آب داغ از دیگ بخار یا پمپ حرارتی از طریق مبدل حرارتی به گردش در می آید، جایی که هوا را گرم می کند و سپس توسط فن به داخل ساختمان دمیده می شود. در حالت خنک کننده، آب سرد یا مبرد از طریق مبدل حرارتی به گردش در می آید، جایی که هوا را قبل از دمیدن به داخل ساختمان خنک می کند. فن کویل ها همچنین می توانند برای تهویه استفاده شوند که شامل وارد کردن هوای تازه در فضای باز و فیلتر کردن آن قبل از توزیع آن در سراسر ساختمان می شود.

ارتقا و بهبود فن کویل:

فن کویل ها می توانند در طول زمان به دلیل فرسودگی، تعمیر و نگهداری ضعیف یا فناوری قدیمی کارایی کمتری داشته باشند. در اینجا چند راه برای ارتقا و بهبود فن کویل وجود دارد:

مبدل حرارتی را تعویض کنید: مبدل حرارتی جزء فن کویل است که گرما را از آب گرم یا آب سرد به هوا منتقل می کند. با گذشت زمان، مبدل حرارتی می تواند خورده شود یا با خاک و زباله مسدود شود و کارایی آن کاهش یابد. تعویض مبدل حرارتی با مبدل جدید می تواند عملکرد فن کویل را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد.

موتور فن را ارتقا دهید: موتور فن وظیفه دمیدن هوای مطبوع به داخل ساختمان را بر عهده دارد. اگر موتور قدیمی یا ناکارآمد باشد؛ می تواند بیش از حد لازم انرژی مصرف کند و صدای اضافی تولید کند. ارتقاء به یک موتور فن جدید و با راندمان بالا می تواند مصرف انرژی و سطوح نویز را کاهش دهد و در عین حال جریان هوا را بهبود بخشد.

نصب درایوهای سرعت متغیر (VSD): VSD ها دستگاه هایی هستند که سرعت موتور فن را بر اساس تقاضای هوا تنظیم می کنند. با نصب VSD می توان فن کویل ها را با سرعت کمتری در مواقعی که هوای کمتری نیاز است راه اندازی کرد و در نتیجه باعث صرفه جویی قابل توجهی در مصرف انرژی می شود.

بهبود فیلتراسیون: سیستم فیلتراسیون در فن کویل وظیفه حذف گرد و غبار، گرده و سایر آلاینده ها را از هوا بر عهده دارد. ارتقاء سیستم فیلتراسیون می تواند کیفیت هوای داخلی را بهبود بخشد و احتمال مشکلات سلامتی ناشی از کیفیت پایین هوا را کاهش دهد.

افزودن کنترل ها: اضافه کردن کنترل ها به فن کویل می تواند کنترل دقیق تر دما و رطوبت و همچنین نظارت و عیب یابی از راه دور را امکان پذیر کند. این امر تشخیص و عیب یابی مشکلات را قبل از جدی شدن آسان تر می کند.

هزینه فن کویل:

هزینه فن کویل ها بسته به عوامل مختلفی مانند اندازه، ظرفیت، نوع واحد و هزینه نصب متفاوت است. در اینجا به تفکیک برخی از هزینه های مربوط می شود:

هزینه واحد: هزینه یک فن کویل بسته به نوع و اندازه واحد متفاوت است. واحدهای پایه می توانند بین 20,895,000 تا 62,685,000 ریال در تاریخ اردیبهشت 1402 هجری شمسی قیمت داشته باشند، در حالی که واحدهای پیشرفته تر می توانند تا 208,950,000 ریال در همین تاریخ قیمت داشته باشند.

هزینه نصب: هزینه های نصب بسته به پیچیدگی نصب و تعداد واحدهای موجود متفاوت است.

فن کویل های سقفی کابینتی:

این فن کویل ها مانند فن کویل های ایستاده هستند با این تفاوت که درزیر سقف و به صورت افقی استقرارمی یابند. هوادهی دراین فن کویل ها از دریچه جلوی آنها و جهت آن افقی است. این نوع فن کویل به صورت روکار نصب می شودوبرای فضاهایی که به دلایلی نتوان درآنها ازفن کویل ایستاده استفاده کرد مناسب اند.

فن کویل های سقفی:

این فن کویل ها بالای سقف کاذب نصب می شود و ازدیدپنهان هستند. صدای آنها اغلب، بدین سبب که درداخل پلنوم سقف کاذب قراردارنداز دوحالت بالاکمتر است. مشکل این نوع فن کویل ها، سختی دسترسی به آنها، تمیز کردن فیلترآنها و یا تعمیرات احتمالی آنها است. هوای برگشت اتاق به دو محل مناسب یکی از این روشها است. دراین حالت هوای برگشت نخست ازطریق فنهای مکش وارد فن کویل می شود وبعدازعبور از فیلتر وگذشتن از کویل گرمایش یا سرمایش از طریق مجرای خروجی به اتاق باز می گردد که می تواند بدون پوسته خارجی یا فاقد کابین باشد. هوای برگشت همچنین می تواند ازطریق کانال برگشت به پلنوم برگشت فن کویل راه یابد. صدادراین نوع فن کویل بیشتراز نوع بدون پوسته است.

فن کویل افقی کانالی:

این نوع فن کویل مانند حالت قبل است با این تفاوت که فن آن فشار استاتیک بیشتری دارد. از این رو می توان هوای خروجی از آن را ازطریق کانال به چندین اتاق رساند. صدای این فن کویل، چنانچه ضوابط و اصول طراحی در نصب آن رعایت گردد می تواند کمتر از حالت های قبل باشد، زیرا محل آن می تواند دورتر و درجایی درنظر گرفته شود که افزایش صدادرآنجا مهم تلقی نمی شود. دسترسی به این نوع فن کویل و تعمیر و نگهداری آن نیز با مشکلاتی روبرواست و ضعف آن تلقی می شود. درمورد فن کویل های سقفی که درداخل پلنوم و بالای سقف کاذب نصب می شوند لازم است که جزئیات استقرار و چگونگی دسترسی به آنها(ازجمله بیرون کشیدن فیلترو نصب مجددآن) و پایین آآوردن تمامی دستگاه و نصب دوباره آن مد نظر طراح قرارگیرد. دراین نوع فن کویل هوای برگشت از اتاق ها باهم مخلوط می شوند، از این رو درجاهایی که لازم است هوادهی به اتاق ها وبرگشت آن به صورت مستقل صورت گیردبه کارنمی آید.

فن کویل های ایستاده ستونی:

این فن کویل به صورت ایستاده استقرار می یابد و غالبا فاصله بین کف تا سقف را می پوشاند. دارای دریچه برگشت و دریچه رفت، فن سانتریفوژ، فیلتر هوا و کویل سرد و گرم است. غالبا رایزرهای آب سرد و یا گرم از داخل کابینت فن کویل عبور می کنند. کویل این دستگاه می تواند به صورت سری یا موازی به رایزر مزبور متصل شود.

هوای تازه مورد نیاز تهویه اتاق می تواند به دوصورت تامین شود. درفن کویل های ایستاده متعارف این هوا می تواند از طریق دریچه کوچک پشت فن کویل که به هوای خارج راه دارد وارد فن کویل شود. همچنین درمورد انواع مختلف فن کویل های سقفی و ایستاده لازم است هوای تازه نخست به وسیله دستگاه هواساز مستقل تادمای هوای اتاق سرد یا گرم شود وسپس از طریق کانال هایی به اتاق ویا به پشت فن کویل ها راه یابد.

استفاده از فن کویل از لحاظ مصرف انرژی مناسب وباصرفه است. دراین جا بازگرمایش ویامخلوط کردن دوهوای سرد وگرم درکارنیست. از این رو اتلاف انرژی وجود ندارد. انرژی فن نیز به کمترین مقدار خود می رسد زیرا افت انرژی به سبب انتقال هوا درکانال ها وجود ندارد. مقدار انرژی مورد نیاز پمپ سیرکولاسیون آب سرد و گرم نیز درمقایسه با انرژی مصرفی فن اصلی درسیستم هواساز به مراتب کمتراست.